Włosy pełnią ważną funkcję dla ciała człowieka. Chronią skórę przed nadmiernymi promieniami słonecznymi oraz sprawiają, że drobnoustrojom ciężko dotrzeć w głąb naskórka. Ludzkie ciało w większości jest pokryte włosami. Poza funkcjami fizjologicznymi, włosy pełnią również funkcję estetyczną i psychologiczną. Wiele osób zarówno kobiet, jak i mężczyzn boryka się z problemem nadmiernego wypadania włosów. Może być to związane z różnymi czynnikami chorobowymi, genetycznymi jak i czynnikami zewnętrznymi, np. nadmiernym stresem. Najczęstszym typem łysienia jest Łysienie androgenowe, które spowodowane jest nadwrażliwością mieszków włosowych na androgeny. Można je leczyć za pomocą środków farmakologicznych jak i terapii zabiegowych.
Objawy łysienia androgenowego
Pierwsze objawy łysienia androgenowego u mężczyzn można zaobserwować wówczas, gdy zaczynają tworzyć się zakola lub linia włosów przesuwa się ku tyłowi. Przerzedzenie włosów można również zauważyć na wierzchołku głowy. U kobiet objawy te lokują się na szczycie głowy, gdzie można zauważyć widoczne i rozproszone przerzedzenie włosów. Proces całkowitego wyłysienia występuje, gdy terapia farmakologiczna nie zostanie odpowiednio wcześnie wprowadzona.
Typową cechą łysienia androgenowego jest postępujące ścieńczenie włosów przebiegające z okresami zwiększonego wypadania włosów, co w efekcie prowadzi do przerzedzenia włosów i łysienia. Pierwsze objawy choroby mogą być już widoczne u nastolatków.
Przyczyny łysienia androgenowego
Głównymi przyczynami łysienia androgenowego jest predyspozycja genetyczna oraz nadwrażliwość mieszków włosowych na androgeny. W przebiegu choroby, włosy zaczynają powoli znikać w okolicach receptorów, które są wrażliwe na androgeny. Zadaniem androgenów jest regulowanie pracy gruczołów łojowych, wzrostu apokrynowego włosów oraz libido. Stymulują również wzrost włosów na twarzy, jednak powstrzymują go na skroniach i wierzchołku głowy. Hormony kontrolują ważne funkcje dla układu rozrodczego u kobiet i mężczyzn. Łysienie androgenowe spowodowane jest również procesami zapalnymi oraz podwyższeniem aktywności jednego z enzymów – 5-alfa-reduktazy, który odpowiedzialny jest za wrażliwość komórek na androgeny.
Łysienie u kobiet jest bardziej złożone niż u mężczyzn, lecz związane jest również z kwestiami genetycznymi. Większość przypadków tego typu łysienia pojawia się w okresie okołomenopauzalnym. Następuje wówczas obniżenie stężeń żeńskich hormonów płciowych, a zwiększenie ilości androgenów w organizmie. Kobiety, które genetycznie są narażone na łysienie androgenowe mogą spodziewać się objawów w okresie menopauzy i po nim.
Łysienie androgenowe u mężczyzn
Łysienie androgenowe u mężczyzn zwykle pojawia się już po okresie dojrzewania, gdzie wówczas dochodzi do ścieńczenia i wypadania włosów. Widoczne są również zmiany w cyklu włosowym, które można dostrzec w obrazie histopatologicznym. W tym czasie rozpoczyna się miniaturyzacja mieszka włosowego. Produkowane są włosy delikatniejsze i krótsze. Dochodzi do transformacji włosów w meszkowe. Włosy meszkowe charakteryzują się krótką oraz cienką łodygą. Faza wzrostu włosa skraca się z 2-6 lat do miesięcy, a nawet do tygodni. Łysienie androgenowego u mężczyzn dziedziczone jest przez chromosom X, występuje, gdy stwierdza się podobne objawy u ojca lub dziadka ze strony matki.
Za rozwój choroby odpowiedzialnych jest około 287 genów.
Łysienie androgenowe typu męskiego zostało opisane według wzoru Hamiltona oraz Norwood. Wypadanie włosów jest sklasyfikowane według 7 głównych typów. Mężczyźni zaczynają tracić włosy w okolicy czołowo-skroniowej, a później ciemieniowej. Przerzedzenie następuje w kierunku skroni i ciemienia. Pozostawiona zostaje korona włosów na potylicy oraz częściowo w okolicach skroniowych.
Łysienie androgenowe u kobiet
Łysienie u kobiet zlokalizowane jest w centralnej okolicy głowy. W tym miejscu dochodzi do rozlanego wypadania włosów. Jednostki mieszkowe, które złożone są z 3-4 włosów zastąpione zostają jednostkami jednowłosowymi. Łysienie u kobiet nasilone jest w części czołowej z zachowaniem linii przedniej włosów. U większości kobiet nie zaobserwowano zwiększonego stężenia hormonów androgenowych we krwi.
Występuje natomiast nadwrażliwość mieszków na obecność dihydtrotestosteronu. Wypadanie włosów u kobiet można zaobserwować już około 20 roku życia. Do dokumentowania oraz oceny stopnia zaawansowania choroby u kobiet służy skala Ludwig i Olsen.
Pierwsze objawy widoczne są już na czubku głowy, gdzie można zauważyć delikatne prześwity. Z czasem stają się bardziej wyraźne. W stopniu zaawansowanym choroby widać już skórę głowy na odcinku czołowo- ciemieniowym. Włosy stają się cieńsze i coraz rzadsze. Do innych chorób, które mogą przyczynić się do łysienia u kobiet jest zespół policystycznych jajników, nowotwory nadnerczy i jajników, zaburzenia hormonalne, zespół Cushinga, palenie papierosów, nieodpowiednia dieta czy nadmierne odchudzanie, choroby tarczycy.
Jak leczyć łysienie androgenowe?
W przypadku leczenia androgenowego nie ma opracowanej jednej terapii, która pozwoliłaby na osiągnięcie pełnego sukcesu. W większości przypadków możliwe jest odwrócenie procesu chorobowego. Jednak badania dowodzą, że leczenie przebiega dużo lepiej u pacjentów, u których łysienie zostało zdiagnozowane dość wcześnie. Natychmiastowa terapia i prawidłowa pielęgnacja wpływa na zahamowanie choroby i większy odrost włosów. Pacjent jest w stanie osiągnąć zadowalające efekty estetyczne.
Leczenie farmakologiczne łysienia androgenowego odbywa się za pomocą podawania leków doustnych oraz miejscowych. U kobiet w ciąży terapia jest przeciwskazana.
Ważnym aspektem podczas leczenia łysienia jest prawidłowa pielęgnacja skóry głowy i włosów. Jeśli występują stany zapalne, problemy z łupieżem lub łojotokiem trzeba przeprowadzić specjalną kurację, której zadaniem jest likwidacja problemów skórnych oraz zahamowanie wypadania włosów
W czasie kuracji należy wykluczyć inne czynniki, które mogą mieć wpływ na wypadanie włosów, dlatego zaleca się skonsultowanie z lekarzem trychologiem i wykonanie zleconych przez niego badań z krwi. Dla uzyskania najlepszych efektów stosuje się kurację doustną, terapię zewnętrzną oraz zabiegi i laseroterapię niskiej mocy LLLT.
Skuteczne leczenie łysienia androgenowego
Stosowanie leków miejscowychi doustnych może nie wystarczyć, dlatego warto również do leczenia włączyć zabiegi. Do najskuteczniejszych zabiegów można zaliczyć:
- Osocze bogatopłytkowe, wykorzystuje się je głównie w hematologii i ortopedii. Jego zastosowanie można również zaobserwować w dermatologii i medycynie estetycznej. Ma korzystny wpływ na odrost włosów, dlatego stosowane jest jako nowa forma terapii łysienia androgennego i plackowatego. Krew pacjenta jest pobierana i zostaje odwirowana. W ten sposób otrzymuje się preparat, który jest bogaty w czynnik wzrostu oraz komórki macierzyste. Osocze podawane jest w formie mezoterapii. Następuje stymulacja komórek macierzystych włosa i przebudzenie podziałów komórkowych w cebulkach włosów. Prowadzi to do autologicznej odnowy komórek, czyli regeneracji komórek skóry. Wystrzykiwane w skórę głowy osocze przyspiesza proces gojenia i odbudowuje tkanki.
- Mezoterapia mikroigłowa z użyciem leku antyandrogenowego nowej generacji, jest to nowa metoda leczenia łysienia androgenowego. Zabieg polega na miejscowej aplikacji na skórę inhibitora 5-alfa reduktazy testosteronu nowej generacji. Terapia pozwala na zahamowanie łysienia i zagęszczenie włosów. Stosowana jest zarówno u kobiet, jak i mężczyzn, którzy borykają się z problemem wypadania włosów.
Gabinet SKIN & HAIR dr Małgorzaty Fuchs w Krakowie oferuje specjalistyczną wiedzę z zakresu trychologii medycznej popartą doświadczeniem oraz najnowocześniejszymi metodomi w leczeniu łysienia u kobiet i mężczyzn. W przypadku pojawienia się problemu wypadania włosów czy objawów łysienia należy odbyć konsultację trychologiczną.
Przed wykonaniem zabiegu i wprowadzeniem terapii pacjent powinien odbyć szczegółową rozmowę z lekarzem, podczas której wykonywana jest trichoskopia oraz wykonać zalecone badania. Po otrzymaniu wyników ustalana jest odpowiednia, najbardziej skuteczna metoda leczenia, która pozwoli na zahamowanie łysienia i osiągnięcie zadawalających rezultatów